Szwecja to wspaniały, dziki i nie znany zbyt dobrze kraj, staramy się jednak walczyć z wszelkimi stereotypami, a najlepszym sposobem jest poznanie danego narodu. Tym razem poznamy trochę szwedów oraz ich zwyczaje i osobliwości.
Nagroda Nobla - Szwedzka duma narodowa
W Szwecji urodził się Alfred Bhernard Nobel, który przeznaczył znaczną część swojego majątku na nagrody dorocznie rozdzielane między tych, którzy w poprzednim roku wyświadczyli ludzkości największe dobrodziejstwa. Nobel w swoim testamencie napisał:
Pieniądze mają być podzielone na pięć różnych części i przyznawane następująco: pierwsza część - osobie, która dokona najważniejszego odkrycia lub wynalazku w fizyce; druga - osobie, która dokona najważniejszego odkrycia lub ulepszenia w chemii; trzecia - osobie, która dokona najważniejszego odkrycia w dziedzinie fizjologii, lub medycyny; czwarta - osobie która w dziedzinie literatury napisze najwybitniejsze dzieło o tendencjach idealistycznych i piąta część osobie, która będzie najlepiej na rzecz braterstwa narodów, likwidacji, lub ograniczenia stałych armii i zwoływania oraz popierania kongresów pokojowych.
Nagrody w dziedzinie fizyki i chemii mają być wypłacane przez Szwedzką Akademię Nauk; w dziedzinie prac medycznych i fizjologicznych - przez Instytut Karoliński w Sztokholmie; w dziedzinie literatury - przez Akademię w Sztokholmie, zał. dla rzeczniów pokoju - przez komitet składający się z pięciu osób, wybierany przez norweski Storting (parlament). "Jest moim wyraźnym życzeniem, by przy przyznawaniu nagród nie brano pod uwagę narodowości kandydatów, ale by nagroda trafiała do rąk ludzi najbardziej wartościowych, bez względu na to czy są oni Skandynawami, czy nie." (fragment testamentu Nobla)
Święta w Szwecji
Święto Kwaszonego śledzia obchodzone jest w trzeciej dekadzie sierpnia, a wiąże się z tradycjami rybackimi i handlowymi. W południowych regionach Szwecji podobne tradycje celebruje się, jedząc raki, langusty i homary. Pieczona gęś i svartsoppa przy okazji Dnia świętego Marcina to pretekst do tego, aby do smaków Szwecji powrócić raz jeszcze...
Midsommar jest spóźnionym odpowiednikiem świąt witania maja, tak popularnych w europejskim interiorze. Zaczynająca się nieco później niż na Kontynencie skandynawska wiosna bucha zielenią równie pysznie, jak w wielu innych regionach Europy. Efekt uniwersalnych sił natury potęguje tu także nie zachodzące przez kilka tygodni słońce, które w okolicach Nordkapp świeci przez całą dobę od 14 maja do 29 lipca. To w środku tego właśnie okresu pradawni mieszkańcy Skandynawii usytuowali obrzędy związane z pochwałą życia, płodności, odnowy energii i witalności.
Szwedzka Kuchnia
W kuchni szwedzkiej panuje równowaga między spożywanymi produktami - tyle samo w niej ryb, ile mięsa. Nie brakuje również jarzyn, serów, czy słodyczy. Szwedzi najchętniej jedzą przystawki i sałatki - podane w charakterystyczny sposób, jako znany na całym świecie szwedzki zimny stół, czyli smorgasboard. Króluje na nim narodowy przysmak - marynowany łosoś.
Święta i zwyczaje
Szwedzi obchodzą tradycyjne święta chrześcijańskie: Boże Narodzenie (Jul), Wielkanoc (Pask), Zielone Świątki (Pingst), Wniebowstąpienie (Kristi himmelsfärd). Świeckie dni świąteczne to 1 maja z tradycyjnymi pochodami ruchu robotniczego i 6 czerwca, od 2005 r. Święto Narodowe Szwecji. Szwedzi obchodzą też święta o tradycji pogańskiej: Wieczór Walpurgii (Valborg) 30 kwietnia i Noc świętojańską (Midsommar). 13 grudnia tradycyjnie świętuje się przynoszącą światło Świętą Łucję (Sankta Lucia).
Charakterystyczne potrawy
Popularnym szwedzkim daniem jest zapiekanka z pokrojonych w cienkie plasterki ziemniaków, pokrojonej w talarki cebuli. a także filetów sardeli (anchois). Wszystko to zalane jest mlekiem, zmieszanym ze świeżą śmietaną i zapieczone w piekarniku na złoty kolor. Zapiekankę "Pokusa Janssona" spożywa się głównie w okresie świąt Bożego Narodzenia.
Szwecja
- Szwecja jest monarchią konstytucyjną
- Jest członkiem Unii Europejskiej od 1955r.
- Stolica Szwecji jest jedną z najczystszych stolic świata; jest położona na 12 wyspach.4. Języki używane w Szwecji to: szwedzki, lapoński i fiński. 5. Główne szwedzkie miasta łączy superszybki nowoczesny pociąg.
- W Jakkasiarvi znajduje się największe na świecie igloo, w którym mieści się hotel, galeria, teatr, kino i restauracja.
- Co roku w Sztokholmie przyznaje się Nagrody Nobla w dziedzinie: literatury, ekonomii, fizyki, chemii i medycyny.
- Około 15% obszaru leży na północ od koła podbiegunowego północnego; zaznacza się tam zjawisko dnia i nocy polarnej.
- Najwyższy szwedzki szczyt to Kebnekaise, który wynosi 2117 m n.p.m. 10. Szwecja jest jednym z najrzadziej zaludnionych krajów europejskich.
- Ciekawszymi szwedzkimi wynalazkami są: klucz francuski i kształt butelki coca-coli.
- Mieszkańcy okolic podbiegunowych Europy nazywają siebie Saamami i określenie "Lapończycy" odbierają jako dyskryminujące. 13. Głową państwa jest Król Karol X VI Gustaw (od 15.09.1973).
- Na 6 czerwca przypada Dzień Flagi Szwedzkiej.
Feminizm
Feminizm jest niezmiernie popularny. Duża liczba kobiet jest reprezentowana w parlamencie i rządzie. Jako cudzoziemka możesz być zaskoczona tym, że Twój szwedzki partner nie będzie za Ciebie płacił. Szwedzkie kobiety upierają się, aby za siebie płacić w kawiarniach czy restauracjach.
Chłodny jak Szwed?
Szwedzi mogą wydawać się niedostępnymi i zamkniętymi, ale są również lojalnymi przyjaciółmi. Jeżeli jednak rozmawiasz ze Szwedem poraz pierwszy, zachowaj odległość 60 cm, bo inaczej ten pierwszy kontakt będzie odebrany jako zbytnia poufałość.
Pedantyczni i rodzinni?
Szwedki bardzo dbają o czystość w swoich domach. W zwyczaju jest ściąganie butów przy wchodzeniu do domu, zwłaszcza zimą. Szwedzi zawsze jedzą posiłki z całą rodziną przy stole. Nie wypada jednak odwiedzić Szweda bez zaproszenia lub uprzedzenia. Jego dom to niczym angielska twierdza! Zaproszenie jest szczególnie wymagane kiedy wizyta obejmuje posiłek. Bardzo cenią sobie też punktualność. 5- 10 minut spóźnienia wymaga przeprosin i usprawiedliwienia.
• Szwecja była jednym z pierwszych krajów na świecie, który zaczął liczyć liczbę samobójstw i podawać ją w oficjalnych statystykach, co jeszcze do niedawna w wielu krajach europejskich nie miało miejsca. Dane, jakie zebrali Szwedzi okazały się dość zaskakujące, co stało się źródłem stereotypu (jak się później okazało - nieprawdziwego), że w Szwecji problem samobójstw ma skalę niespotykaną nigdzie indziej na świecie • Archipelag Sztokholmski składa się w większości z granitowych szkierów, które nadal ulegają wypiętrzeniu. • W Szwecji prawo użyteczności publicznej pozwala na łowienie ryb w wodach morskich i wielkich jeziorach bez zezwoleń i opłat.
• Na Gotlandii – największej wyspie Bałtyku (nie licząc Zelandii, która jest otoczona cieśninami) rosną trufle.
• W okolicach stolicy rośnie rzadka odmiana gąski (gąska sosnówka, Tricholoma nauseosum)
• W Szwecji obowiązuje "Stare Prawo" (wchodzące w skład prawa użyteczności publicznej) pozwalające na użytkowanie gruntu czasowo. W praktyce oznacza to, że można na nie ogrodzonym terenie rozbić namiot i przemieszkać np. przez weekend na cudzej ziemi jednak pod warunkiem pozostawienia miejsca w należytym stanie (nie wolno niszczyć zieleni i zostawiać po sobie śmietnika). Wszelkie tereny ogrodzone są wyłączone z tego prawa.
• W latach 1936-1975 w Szwecji prowadzono na masową skalę przymusową sterylizację osób "niepełnowartościowych ze społecznego punktu widzenia" w ramach programu eugenicznego.
Wiara czyni cuda!
Oficjalnie są protestantami, ale w rzeczywistości ateistami. O Bogu przypominają sobie dopiero na łożu śmierci.
Zakupy
Targowanie nie jest popularne. Jedynymi rzeczami, o które się targują przy umowie zakupu są domy, samochody oraz niektóre antyki.
Wielki Świat Polityki
Przeciętny Szwed nie interesuje się Unią Europejską chyba, że szykuje mu się intratna posada w Brukseli. Ulega powszechnemu stereotypowi, że Unia powstała, aby zażegnać konflikt pomiędzy Francją i Niemcami, co jest mu całkowicie obojętne.
Osobliwości
Ty mierzysz wszystkie rzeczy w kilogramach, metrach i litrach. Szwedzi maja szczególną jednostkę – „milę” obliczoną jako 10 kilometrów, a cała reszta się nie liczy. Są też niewolnikami mierzenia temperatury. Zawsze mają gotowąodpowiedź jaka jest temperatura: 25 stopni na zewnątrz, 20 stopni wewnątrz; nieobca jest im nawet temperatura nawierzchni drogi!
Szwedzi i Świat
Trzy szwedzkie słowa znalazły międzynarodowe zastosowanie: skansen, ombudsman, smorgasbörd. Szwed Hikan Lans wynalazł pierwszy na świecie kolorowy monitor firmy Sony. Jest to kraj w którym wydaje się najwięcej książek kucharskich w przeliczeniu na jednego mieszkańca! Jest to kraj , który nigdy nie został podbity przez inny naród ( z wyjątkiem unii pod rządami duńskimi za czasów średniowiecza).Mają aż 5 tygodni wakacji w ciągu roku! Tylko pozazdrościć!
_____________________
Niezły artykuł.Przyda się:)
OdpowiedzUsuń